Alcohol en verstoring vrouwelijke hormonen

Alcohol en je hormonen: wat er écht gebeurt in je lichaam
Een wijntje bij het eten, een prosecco op vrijdagavond — het lijkt onschuldig. Maar als je vrouw bent (zeker boven de 40), is alcohol funest voor je hormoonbalans. En niet alleen voor oestrogeen of progesteron. Ook je stresshormonen, vetverbranding en zelfs je slaaphormoon krijgen een flinke klap.
Laten we eerlijk zijn: alcohol ontspant even. Je voelt je losser, vrolijker, gezelliger. Maar dat gevoel komt met een prijskaartje — hormonale chaos.

 

Alcohol en oestrogeen

Alcohol verhoogt tijdelijk je oestrogeenniveau. Dat klinkt misschien gunstig als je in de overgang zit, maar het is precies het tegenovergestelde. Want een onnatuurlijke piek in oestrogeen — zonder voldoende progesteron ernaast — zorgt voor oestrogeendominantie:

opgeblazen gevoel,
stemmingswisselingen,
pijnlijkeborsten,
gewichtstoename,
slecht slapen.


En dat komt niet alleen door het glas wijn zelf. Alcohol zet je lever aan het werk om gifstoffen af te breken. Maar diezelfde lever is óók verantwoordelijk voor het afbreken van overtollig oestrogeen. Dus hoe meer alcohol, hoe trager dat proces.
Je oestrogeen stapelt zich op, en je voelt je uit balans.

 

Alcohol en progesteron

Je lever kan maar één ding tegelijk doen: gifstoffen opruimen of hormonen afbreken. En dat is slecht nieuws voor progesteron, het kalmerende, ontspannende hormoon dat je helpt:

slapen, vet verbrandt  en je humeur stabiliseert.

Zodra er alcohol in het spel is, daalt je progesteron. Niet meteen, maar structureel als je regelmatig drinkt. En dat merk je. Slechter slapen, meer stress, meer vocht vasthouden, minder zin in alles.

 

Alcohol en cortisol (stresshormoon)

Veel vrouwen drinken “om te ontspannen”. Ironisch genoeg jaagt alcohol je stresssysteem juist aan. Je cortisol schiet omhoog — eerst om de alcohol af te breken, daarna omdat je bloedsuiker daalt. Dat is die typische “katerangst” of prikkelbaarheid de volgende dag.

En chronisch verhoogd cortisol heeft gevolgen:

vetopslag rond je buik,
spierafbraak,
meer trek in suiker,
slechter herstel na training.  
 

Alcohol, testosteron en spiermassa

Testosteron is niet alleen een mannelijk hormoon. Vrouwen hebben het ook nodig — voor energie, libido en spierkracht. Maar alcohol verlaagt de productie van testosteron, vooral in de dagen na het drinken.

Dat betekent:

minder spieropbouw,
minder vetverbranding
en meer vetopslag.

Dus als je traint voor strakkere armen of benen, maar elk weekend drinkt? Dan werk je jezelf stiekem tegen.


 

Alcohol en vetverbranding

Zodra je een glas alcohol drinkt, stopt je vetverbranding volledig. Je lichaam ziet alcohol als een gifstof en wil dat eerst kwijt. Zolang dat proces loopt, wordt er geen vet verbrand — niet één gram.

En dat is nog niet alles. Als je in een kcalorietekort zit, dus minder eet om vet te verliezen, denkt je lichaam: “Oké, er komt minder energie binnen en er zit alcohol in het systeem.”
Het gevolg? Je verbrandt geen vet, maar breekt juist spiermassa af om energie te maken.

Dat is de reden waarom vrouwen die regelmatig drinken, ondanks gezond eten en sporten, weinig resultaat zien. Je verliest geen vet, maar juist de spieren die je figuur strak en sterk houden.

 

Hoelang alcohol in je lichaam blijft

Gemiddeld breekt je lever ongeveer één glas alcohol per uur af. Maar dat betekent niet dat je na een paar uur alweer in de vetverbranding zit.
De stofwisseling van alcohol heeft een nasleep van 24 tot 48 uur. In die periode ligt je vetverbranding grotendeels stil, je testosteron is nog verlaagd, je cortisol verhoogd en je progesteron uit balans. Pas na één à twee dagen kan je lichaam weer optimaal vet verbranden, spiermassa opbouwen en je hormonen herstellen.

En hoe ouder je bent, hoe trager dat proces verloopt na het drinken van alcohol.

De lever werkt langzamer, de hormoonproductie is kwetsbaarder en het herstel kost meer tijd. Bij vrouwen boven de 50 kan het soms tot 72 uur duren voordat je systeem weer volledig in balans is. Dus dat “één glaasje per dag” effect tikt sneller op dan je denkt.

Drink je bijvoorbeeld vrijdagavond, dan werkt je lichaam vaak pas zondag of maandag weer volledig normaal. En dat verklaart waarom je ondanks “slechts” een weekenddrankje toch merkt dat je trager herstelt, slechter slaapt of opgeblazen blijft.

 

Alcohol en slaap

Sommige vrouwen denken: “Van een glaasje word ik juist slaperig.” Klopt. Je valt sneller in slaap, maar je slaapt oppervlakkiger. Alcohol verstoort de REM-slaap, de fase waarin je lichaam herstelt en hormonen worden aangemaakt.
Resultaat: je wordt ’s nachts wakker, meestal rond 3 of 4 uur — precies het moment dat je lever piekt in ontgifting. En dat herken je misschien: die droge mond, bonkend hart, onrustig hoofd.

 

De balans terugvinden

Een leven zonder alcohol? Dat hoeft niet per se. Maar een paar weken stoppen kan wonderen doen:

Je slaapt dieper,
je huid wordt rustiger,
je stemming stabieler.
En ja, je vetverbranding gaat weer aan.


Wil je echt voelen wat alcohol met je doet? Schrap het eens 30 dagen en kijk wat er verandert: slaap, energie, stemming, gewicht. Veel vrouwen merken dat één glas ineens al “te veel” voelt — omdat je systeem weer in balans komt.

Kortom: alcohol verstoort meer dan je denkt — van oestrogeen tot testosteron, van cortisol tot vetverbranding. Je hoeft niet alles te laten, maar als je begrijpt wat het doet, kun je bewust kiezen. En geloof me: je lichaam beloont je sneller dan je denkt.